ΛΕΓΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ
Λέγοντας στο παιδί σας για …..υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, δότες σπέρματος και ωαρίων.
Η απόφαση είναι καθαρά υπόθεση του ζευγαριού. Το ερώτημα αυτό αποτελεί μεγάλο προβλημα για μερικά ζευγάρια, τα οποία από την αρχή ανησυχούν για το θέμα αυτό. Άλλες οικογένειες σκέπτονται με ανοιχτό τρόπο για το αντικείμενο αυτό και δεν έχουν κανένα πρόβλημα να μιλήσουν στο παιδί τους για τον τρόπο με τον οποίο έγινε η σύλληψη. Άλλωστε ο αριθμός των διδύμων στα σχολεία έχει αυξηθεί σημαντικά και το ποσοστό των παιδιών τα οποία γεννιούνται ως αποτέλεσμα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε κάποιες χώρες αγγίζει το 5%. 1 στα 7 ζευγάρια αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας και οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν για κάποιο φίλο ή κάποιο μέλος της οικογενείας το οποίο έχει αναζητήσει βοήθεια σε αυτό τον τομέα.
Εάν έχει χρησιμοποιηθεί σπέρμα ή ωάρια προερχόμενο από δότες υπάρχει σε πολλά ζευγάρια η ανησυχία της μελλοντικής απόρριψης. Ο φόβος αυτός μπορεί να υπερισχύει της αρχικής απόφασης αποδοχής γαμετών προερχομένων από δότες. Υπάρχουν πολλές απόψεις πάνω σε αυτό το ευαίσθητο θέμα, όμως όλοι συμφωνούν ότι είναι πιο σωστό να ενημερωθεί το παιδί από εσάς όσο το δυνατόν νωρίτερα εάν σχεδιάζετε να του το πείτε.
Υπάρχουν διάφορες ιστοσελίδες του εξωτερικού, οι οποίες εξηγούν συνοπτικά και περιεκτικά πώς και σε ποια χρονική στιγμή είναι κατάλληλο να μιλήσετε στο παιδί σας. Ακόμη υπάρχουν πολλά καλά βιβλία για ενήλικες και παιδιά πάνω στο θέμα αυτό.
Στις συζητήσεις σας με το παιδί θα πρέπει να δωθεί έμφαση στην έννοια της οικογένειας, εξηγώντας με απλούς όρους με ποιο τρόπο σχηματίστηκε η οικογένεια……το πρέπον επίπεδο των πληροφοριών θα εξαρτηθεί από την ηλικία του παιδιού….δεν είναι αναγκαίες οι λεπτομερείς περιγραφές.
Γιατί θα ήταν χρήσιμο να μιλήσετε στο παιδί σας
Κάποιοι θεωρούν ότι είναι σωστό να γνωρίζουμε την καταγωγή μας. (?Ιστορία)
Τα μυστικά μπορεί να δώσουν την αίσθηση αστάθειας στην οικογένεια
Στις μέρες μας, στην προσπάθεια ανίχνευσης κληρονομικών ασθενειών στην οικογένειά μας, η εξέταση του DNA γίνεται ολοένα και πιο συχνή. Εάν έχουν χρησιμοποιηθεί ωάρια ή σπέρμα από δότες, είναι σημαντικό να είναι γνωστό, μια και μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ή αποφυγή ασθενειών ή και στην έγκαιρη διάγνωση. Η εξέταση αυτή δείχνει επιπλέον εάν υπάρχει συγγένεια ή όχι.
Μπορεί να πιστεύετε ότι προστατεύετε το παιδί. Είσαστε όμως προετοιμασμένοι να δεχθείτε το γεγονός ότι υπάρχει πιθανότητα να το ανακαλύψει από λάθος ή κατά τύχη;
Πότε και πώς να το πείτε
Κάθε γονιός έχει σκεφτεί τον τρόπο με τον οποίο θα πει στο παιδί του από πού προέρχεται. Για τους γονείς οι οποίοι είχαν την εμπειρία της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής υπάρχει ένα επιπλέον στοιχείο το οποίο θα πρέπει να μοιραστούν με το παιδί. Η εμπειρία σας ήταν διαφορετική από αυτή των άλλων γονιών και έτσι θα πρέπει να χαρακτηριστεί ως ιδιαίτερη.
Η εμπειρία σας μπορεί να βοηθήσει να διηγηθείτε τον τρόπο με τον οποίο δημιουργήθηκε η οικογένειά σας. Θα διηγηθείτε την ιστορία αυτή πολλές φορές στο παιδί σας που μεγαλώνει είτε χρησιμοποιήθηκε φαρμακευτική αγωγή είτε όχι. Μπορείτε να ενημερώσετε το παιδί σας σε πολύ νεαρή ηλικία έτσι ώστε να εντριφίσει την καταγωγή του. Όλα τα μικρά παιδία αγαπούν τις ιστορίες. Έτσι μπορεί να ενδιαφερθεί για τη δική του ιστορία. Εάν το ενημερώσετε σε μεγαλύτερη ηλικία μπορεί να κλονιστεί η αυτοπεποίθησή του και να χάσει το αίσθημα εμπιστοσύνης προς εσάς.
Στη συζήτηση μπορείτε να προσθέσετε κάποια ενδιαφέροντα γεγονότα τα οποία συνέβησαν εκείνη την περίοδο. Το παιδί σας τα μαθαίνει όπως όλα τα άλλα πράγματα χωρίς να τα συνδέει με τον πόνο και τους φόβους που νοιώσατε πριν την εγκυμοσύνη.
Νεαρά παιδιά ενδέχεται να θέσουν ερωτήματα τα οποία δεν χρήζουν πολύπλοκων απαντήσεων. Από που ήρθα; ..... χρειάζεται μια απλή απάντηση <<όλα τα μωρά έρχονται από ένα μικρό αυγό από τις μαμάδες τους και ένα μικρό σπέρμα από τους μπαμπάδες τους>>. Το σώμα του μπαμπά ή της μαμάς δεν λειτουργούσε πολύ καλά και έτσι ζητήσαμε βοήθεια από τον καλό γιατρό που μας βοήθησε να σε φτιάξουμε. Σε πήρε έτσι πολύ μικρό και σε έβαλε στην κοιλιά της μαμάς σου και έτσι μεγάλωνες και μεγάλωνες ώσπου ήσουν έτοιμος να βγεις >>
Όσο μεγαλώνει το παιδί σας μπορεί να ενδιαφερθεί να μάθει περισσότερες λεπτομέρειες για το θέμα αυτό. Μην δώσετε υπόνοιες ότι πρόκειται για ένα μεγάλο μυστικό. Δεν είναι κάτι το πρωτόγνωρο. Πάντοτε δίνετε έμφαση στο γεγονός ότι το παιδί σας είναι πολύ ιδιαίτερο για σας και ότι οι οικογένειες δημιουργούνται με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους.
Για ενημέρωση από την πλευρά σας επιλέξτε από τον κύκλο της οικογενείας σας και τους φίλους σας άτομα τα οποία γνωρίζετε ότι θα σας στηρίξουν. Εάν ενημερώσετε την οικογένεια και τους φίλους σας αλλά δεν σκοπεύετε να το πείτε στο παιδί σας πρέπει να είστε προετοιμασμένοι μήπως θα το ανακαλύψει από κάποιο λάθος. Είναι πολύ δύσκολο να κρατηθούν μυστικά για μεγάλο χρονικό διάστημα και είναι πιθανό να βλάψουν τις σχέσεις μεταξύ σας. Άν το κρατήσετε μυστικό, μπορεί το παιδί σας να θεωρήσει ότι ντρέπεστε για αυτό. Ίσως πιστέψει ότι ήταν κάτι το οποίο ήταν λάθος ή δεν έπρεπε να είχε συμβεί.
Η εμπειρία από τους ενήλικες, οι οποίοι προέρχονται από υιοθεσία ή σπέρμα ή ωάρια δοτών μας δείχνουν ότι τα προβλήματα δεν δημιουργήθικαν από την εκμάθηση της αλήθειας αλλά από τον τρόπο με τον οποίο έμαθαν για αυτήν.
Εάν πιστεύετε ότι θα <<πειράξουν>> ή θα <<συζητήσουν>> το παιδί σκεφτείτε πόσα παιδιά γεννιούνται κάθε χρόνο με αυτές τις μεθόδους. (Και οι αριθμοί αυξάνονται). Σκεφτείτε πως η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι πλέον μια έννοια καθημερινή και πόσο επηρεάζει τη ζωή μας μέσω των μέσων ενημέρωσης ή στις καθημερινές συζητήσεις μας.
Ερμηνεύοντας τη σύλληψη με χρήση σπέρματος ή ωαρίων από δότη
Χρησιμοποιώντας ωάρια ή σπέρμα δότη ίσως να είναι ο μόνος τρόπος για ένα ζευγάρι να δημιουργήσει οικογένεια. Ο δότης όμως ΔΕΝ είναι ο γονιός: απλά έχει γενετική σχέση με το παιδί.
Σπέρμα δοτών έχει χρησιμποιηθεί τα τελευταία 60 χρόνια, αλλά δεν γινόταν γνωστό στο ευρύ κοινό λόγω του κινδύνου να στιγματιστεί η οικογένεια και το παιδί και πιθανώς να απορριφθεί από το κοινωνικό σύνολο. Ποτέ άλλωστε η κοινωνία δεν κατάφερε να διακρίνει τη διαφορά στις έννοιες “οικογένεια” – “ειλικρίνεια”. Η οικογένεια σαν έννοια, έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον.
Καταθέτοντας την προσωπική μου εμπειρία, ο ανηψιός μου έμαθε “την ιστορία του” ξεκινώντας από το να μάθει την “ενδιαφέρουσα δουλειά” που κάνει ο θείος Giles. Και μετά όλα πήραν το δρόμο τους... Νομίζω ότι βοήθησε ότι ο θείος Giles βοηθά πολλές οικογένειες.
Χιλιάδες ζευγάρια κάθε χρόνο γίνονται γονείς με χρήση ωαρίων από δότριες. Πολλές ιστορίες μπορούν να “εφευρεθούν”, όπως για παράδειγμα αυτό της ευγενικής κυρίας που το δώρο της στη μαμά ήταν να βοηθήσει “η κοιλιά της να μεγαλώσει καλύτερα”.
Ένα παιδί γεννιέται χωρίς να έχει προσχηματισμένη αντίληψη για το πού και πώς προήλθε. Με το να είστε ανοιχτοί και ειλικρινείς για τον τρόπο σύλληψης σίγουρα βοηθάει και εμποδίζει απροσδόκητες εξελίξεις στο μέλλον.
Σημαντική βοήθεια μπορείτε να βρείτε επίσης από εκπαιδευμένους ψυχολόγους, ιστοσελίδες στο διαδίκτυο και τα βιβλία.
Μερικά από τα παρακάτω βιβλία μπορεί να σας βοηθήσουν:
Families following assisted conception; what can we tell our child? Alexandra McWinnie (University of Dundee)
Sometimes it takes three to make a baby. Kate Bourne (Melbourne IVF)
I’ m a little Frostie. Tim Appleton (IFC Resource Center, Cambridge)
Helping the stork carol. Frost Vercollone
How babies and families are really made. Patricia Schaffer (Amazon Books)
Οποιαδήποτε και αν είναι η απόφασή σας, κανείς δεν έχει το δικαίωμα να την κρίνει, μια και αυτή είναι η σωστή για εσάς. Η αγωνία σας κατά τη διάρκεια της θεραπείας υποβοήθησης της αναπαραγωγής είναι τόσο μοναδική και πρέπει να είναι σεβαστή από όλους, μια και κάθε παιδί που γεννιέται με λίγη βοήθεια από εμάς....γεννιέται πάνω από όλα με αγάπη.
